Bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker

Sandra van der Kaap

Wanneer ontvangt u een uitnodiging?

Het bevolkingsonderzoek nodigt mensen tussen 30 en 60 jaar, vijf keer uit voor het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker. U krijgt een uitnodiging als u 30, 35, 40, 50 en 60 jaar bent. Het duurt meestal 10 tot 15 jaar voordat baarmoederhalskanker ontstaat. Daardoor is vaker testen niet nodig. In sommige gevallen krijgt u ook een uitnodiging als u 45, 55 of 65 jaar bent. Bijvoorbeeld als bij uw vorige deelname HPV (humaan papillomavirus) was gevonden, of als u een keer niet heeft meegedaan. Bij klachten is het erg belangrijk om naar de huisarts te gaan. Wacht niet tot de volgende uitnodiging.

Wanneer u een uitnodiging krijgt, hangt af van uw geboortejaar. U beslist zelf of u wel of niet meedoet met het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker.

Vooraankondiging

Vanaf je 30ste kan je meedoen aan het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker. Rond je verjaardag ontvang je van ons een vooraankondiging met daarin alvast wat informatie. Zes weken na je verjaardag ontvang je de uitnodigingsbrief om mee te doen aan het onderzoek. Dat kan thuis met een zelftest óf bij de huisarts met een uitstrijkje. Je kiest zelf of je meedoet.

HPV gevaccineerd?

Heeft u als tiener de HPV-vaccinatie gehad, dan is het nog steeds belangrijk om aan het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker mee te doen. De HPV-vaccinatie beschermt tegen de 2 typen HPV die het vaakst baarmoederhalskanker veroorzaken. Met de HPV-vaccinatie bent u dus beter beschermd tegen baarmoederhalskanker. Maar het is geen 100% bescherming.

U ontvangt de eerste uitnodiging rond uw 30e verjaardag. Lees hier meer over de HPV-vaccinatie en deelname aan het bevolkingsonderzoek.

Uitnodiging kwijt?

Bent u de uitnodigingsbrief kwijt of is deze beschadigd? Op Mijn Bevolkingsonderzoek kunt u opnieuw uw uitnodigingsbrief aanvragen. Om in te loggen heeft u uw DigiD nodig. U kunt ook contact opnemen met de informatielijn.

Het uitstrijkje

  • U maakt zelf een afspraak voor een uitstrijkje bij de huisartsenpraktijk. Neem de brief mee naar de afspraak. Anders kan er geen uitstrijkje worden gemaakt. De 2 stickers met uw persoonsgegevens op de brief zijn nodig voor het onderzoek.
  • Laat het uitstrijkje maken op een dag dat u niet ongesteld bent.
  • Een volle blaas of darm kan een vervelend gevoel geven bij het maken van het uitstrijkje. Daarom is het verstandig van tevoren naar de wc te gaan.

De zelftest

U kunt vanuit huis meedoen met de zelftest. U krijgt er een gebruiksaanwijzing bij. Hierin ziet en leest u stap voor stap hoe u de zelftest gebruikt.

U kunt de zelftest aanvragen via Mijn Bevolkingsonderzoek. Om in te loggen heeft u uw DigiD nodig. U kunt ook contact opnemen met de informatielijn.

Bij klachten naar de huisarts

Heeft u nu klachten die mogelijk te maken hebben met baarmoederhalskanker? Zoals ongewone afscheiding of onverwacht bloedverlies? Ga dan eerst naar uw huisarts en wacht niet op een uitnodiging voor het bevolkingsonderzoek.

Beoordeling en uitslag

Binnen 4 weken na het maken van het uitstrijkje of de zelftest ontvangt u een brief met de uitslag.

Beoordeling zelftest

Er is geen HPV gevonden. Dit betekent dat u een laag risico heeft op baarmoederhalskanker. Er is geen verder onderzoek nodig.

  • Bent u 30, 35, 45 of 55 jaar als u deze uitslag krijgt? Dan ontvangt u over 5 jaar een nieuwe uitnodiging.
  • Bent u 40 of 50 jaar als u deze uitslag krijgt? Dan ontvangt u over 10 jaar een nieuwe uitnodiging.
  • Bent u 60 jaar als u deze uitslag krijgt? Dan ontvangt u geen nieuwe uitnodiging meer voor dit bevolkingsonderzoek.

Er is wel HPV gevonden. De zelftest test alleen op HPV en niet op afwijkende cellen. Wordt er HPV gevonden? Dan is het alsnog nodig om een uitstrijkje bij de huisartsenpraktijk te laten maken om te beoordelen op afwijkende cellen.

Beoordeling uitstrijkje

In het laboratorium wordt het uitstrijkje onderzocht op het Humaan Papillomavirus (HPV). Als dit virus aanwezig is, dan wordt het uitstrijkje ook meteen beoordeeld op afwijkende cellen.

De uitslag

Binnen 4 weken na het uitstrijkje of de zelftest ontvangt u een brief met de uitslag. Welke uitslagen zijn er mogelijk:

Geen HPV

Er is geen HPV gevonden. Dit betekent dat u een laag risico heeft op baarmoederhalskanker. Er is geen verder onderzoek nodig.

  • Bent u 30, 35, 45 of 55 jaar als u deze uitslag krijgt? Dan ontvangt u over 5 jaar een nieuwe uitnodiging.
  • Bent u 40 of 50 jaar als u deze uitslag krijgt? Dan ontvangt u over 10 jaar een nieuwe uitnodiging.
  • Bent u 60 jaar als u deze uitslag krijgt? Dan ontvangt u geen nieuwe uitnodiging meer voor dit bevolkingsonderzoek.

Wel HPV, geen afwijkende cellen

Er is HPV gevonden. Maar er zijn geen afwijkende cellen gevonden. HPV kan de cellen in uw baarmoederhals veranderen. Een nieuw uitstrijkje over 12 maanden is daarom belangrijk. Dan kunnen we uw cellen weer controleren.

U krijgt over 12 maanden een uitnodiging van Bevolkingsonderzoek Nederland voor een controle-uitstrijkje bij de huisartspraktijk.

HPV en licht afwijkende cellen

Er is HPV gevonden en er zijn licht afwijkende cellen gevonden. Dit is niet ernstig en heeft geen behandeling nodig. Het lichaam ruimt licht afwijkende cellen meestal zelf op. Een nieuw uitstrijkje over 12 maanden is wel belangrijk. Dan kunnen we uw cellen weer controleren.
U krijgt over 12 maanden een uitnodiging van Bevolkingsonderzoek Nederland voor een controle-uitstrijkje bij de huisartspraktijk.

HPV en afwijkende cellen

Er is HPV gevonden. Ook zijn er afwijkende cellen gevonden. U heeft daardoor een hoger risico op baarmoederhalskanker. Afwijkende cellen kunnen een voorstadium van baarmoederhalskanker zijn. Een voorstadium is nog geen baarmoederhalskanker en is meestal goed te behandelen. Door behandeling kan baarmoederhalskanker worden voorkomen.
Verder onderzoek bij de gynaecoloog is nodig. De gynaecoloog kijkt hoe ernstig de afwijkingen zijn in de baarmoederhals. Zo kan de gynaecoloog zien of en welke behandeling nodig is.

Niet goed te beoordelen

Het uitstrijkje was niet goed te beoordelen. Bijvoorbeeld doordat er te weinig cellen waren of doordat er te veel bloed in het uitstrijkje zat. Er is een nieuw uitstrijkje nodig. Maak hiervoor een afspraak met de huisarts ongeveer 6 weken na uw eerste uitstrijkje.

Uitleg in het Engels

Uitleg in het Türkce

Uitleg in het Arabi

Uitleg in het Polski

Aanvullende informatie